zo 24 mrt (09:30)
Ds. A.C. Borsje
zo 24 mrt (18:30)
Ds. C. van de Scheur Veenendaal

Gemeentelijk Monument:

 

Sinds eind 2009 is ons kerkgebouw aangewezen als een gemeentelijk monument.

Hieronder volgt het verslag van de Gemeente Barneveld waarin dit word beschreven/toegelicht.

 

 

Historie

Aanvankelijk kerkte de Hervormde gemeente van Zwartebroek/Terschuur, die viel onder de grote kerkelijke gemeente Voorthuizen in de voormalige oude openbare school aan de Eendrachtstraat. Begin jaren vijftig van de 20ste eeuw werd het gebouwtje te klein voor de groeiende gemeenschap en werd besloten tot de bouw van een nieuwe kerk, op een perceel aan de overzijde van de Eendrachtstraat (destijds de Zwartebroekerweg), naast de pastorie. Voor het ontwerp van de nieuwe kerk werd in 1955 de Barneveldse architect Albert Nes aangetrokken. De nieuwe kerk kon op 1 september 1957 in gebruik worden genomen, maar pas in 1963 trad de eerste eigen predikant aan, ds. W. van Hennekeler. In deze periode werd de gemeente Zwartebroek/Terschuur geheel zelfstandig en viel zij niet meer onder Voorthuizen. Het ontwerp van architect Albert Nes, die plaatselijke bekendheid genoot, is een goed voorbeeld van het naoorlogse baksteentraditionalisme in de trant van de Delftse School. In dit geval werden allerlei uit de traditionele kerkenbouw overgenomen motieven samengevoegd in een eenvoudig, maar eigenzinnig ontwerp, dat vooral wat betreft de inwendige functionele indeling modern kan worden genoemd. Het traditionele karakter van het gebouw wordt sterk benadrukt door het gebruik van grote handvormbakstenen, de met keramische pannen gedekte daken, de vensters met glas-in-loodramen en de robuuste bakstenen klokkentoren met leien beklede spits. Er is in de loop der jaren betrekkelijk weinig gewijzigd aan de kerk en de consistorie. Wel werden in de laatste decennia onderhouds- en herstelwerkzaamheden uitgevoerd, waarbij onder andere nieuwe bordessen voor de ingangen werden gemaakt (met rolstoelopgangen) en metsel- en voegwerken zijn hersteld.

Hoofdvorm

Plattegrond en dak Het gebouw is een zaalkerk op rechthoekige plattegrond, met één hoge bouwlaag en een fors zadeldak in de langsrichting. Tegen het linker deel van de westgevel (gericht naar de straat) staat een slanke 33 meter hoge vierkante klokkentoren, waarvan de onderbouw tevens fungeert als hoofdingangsportaal. Een tweede en breder opgezet ingangsportaal bevindt zich aan de zuidzijde, in een uitgebouwd portaal onder een lessenaarsdak. Tegen het rechter deel van de oostgevel sluit haaks op de hoofdbouwmassa een rechthoekig bouwdeel aan, voorzien van één bouwlaag en een zadeldak. Dit bouwdeel bevat de consistoriekamer, een klein vertrek voor de predikant en een entree met wc. Langs de noordelijke kopgevel van de kerkzaal bevindt zich een reeks secundaire ruimten, waaronder twee ingangsportalen, een archiefruimte, een verwarmingsruimte en een toiletsectie. De daken hebben grote overstekken op de doorgestoken geprofileerde houten daksporen. De dekking bestaat uit gesmoorde opnieuw verbeterde Hollandse pannen. De toren wordt bekroond door een ingesnoerde vierzijdige naaldspits, gedekt met leien in Maasdekking, en bekroond door een kruis met weerhaan. De spits heeft inwendig een eenvoudige ijzeren spitsconstructie met ijzeren makelaar en ijzeren trekstangen die de houten sporen op hun plaats houden.

Gevels

De gehele kerk is opgetrokken in een robuuste handvormbaksteen in wildverband, waarbij er om de drie lagen dunne baksteen een laag in veel forsere, bijna kloostermopachtige steen is ingevoegd. Op verschillende plaatsen is het platvolle voegwerk deels vernieuwd en hebben inboetwerkzaamheden plaats gevonden. De lange zijgevels worden geleed door schuin toelopende gemetselde steunberen met bakstenen afzaten. Bij de gevelhoeken zijn deze beren tot onder de gootlijst doorgestoken en vormen ze tevens de schuin geplaatste gevelbeëindigingen van de beide kopgevels.

Zuidgevel

De zuidgevel bezit tegen de middenas een rechthoekig uitgebouwd portaal onder een lessenaarsdak met dezelfde detaillering als het hoofddak. In de voorzijde bevinden zich twee brede ingangen met dubbele deuren van zware blank gelakte strokendeuren met robuust smeedijzeren deurbeslag. In de zijgevels van het portaal bevinden zich telkens twee smalle venstertjes met bakstenen lekdorpels en enkelruits ijzeren ramen. Voor het portaal bevindt zich een recent vernieuwd en uitgebreid bordes met bakstenen treden en rolstoelopgang. In de topgevel is een groot rondvenster met schuin gemetselde dagkanten en een ijzeren roosraam aangebracht. Het raam is voorzien van eenvoudig glas-in-lood.

Noordgevel

Deze gevel heeft een symmetrische indeling met op de begane grond een viertal dubbele smalle venstertjes met bakstenen lekdorpels en enkelruits ijzeren ramen, en voorts twee getoogde blank gelakte houten strokendeuren met smeedijzeren beslag. Voor beide ingangen is er een vernieuwde stoep. De top van de gevel is geheel blind uitgevoerd.

Langsgevels

Beide langsgevels zijn zes traveeën breed en bezitten in de meeste traveeën een groot getoogd kerkzaalvenster met segmentboog, bakstenen lekdorpel en 9-ruits ijzeren raam met eenvoudig glas-in-lood. De meest rechter travee van de westelijke langsgevel bevat een drietal kleine smalle venstertjes met enkelruits ijzeren ramen. Tegen de flankerende travee sluit de hoge klokkentoren aan. Tegen de twee rechter traveeën van de oostelijke langsgevel sluit de consistorie aan.

Klokkentoren

De torengevels zijn in dezelfde grote handvormsteen gemetseld als de kerkgevels. Het vlak opgaande muurwerk is alleen wat betreft de bovenbouw aan alle zijden geleed met een hoog verdiept spaarveld, waarin galmgatopeningen zijn aangebracht door decoratief werkende uitsparingen in het metselwerk. Boven de galmgatopeningen bevinden zich de wijzerplaten van het uurwerk. In de beide onderste geledingen van de torenromp bevinden zich enkele smalle spleetvensters met ijzeren enkelruits ramen. Aan de westzijde is er een brede hoofdingang. Deze heeft een getoogde en in verspringend blokverband uitgevoerde kunststenen omlijsting en een brede getoogde dubbele deur van blank gelakte diagonale houten delen. Ook hier is zwaar smeedijzeren deurbeslag aanwezig. De stoep is vernieuwd.

Consistorie

De rechthoekige consistorie is wat betreft dak en opgaand muurwerk op dezelfde wijze gedetailleerd als het kerkgebouw. In de zuidelijke langsgevel bevinden zich vier vensters met bakstenen lekdorpels en 6-ruits ijzeren ramen. De noordelijke langsgevel heeft in het rechter deel van de gevel drie van dergelijke vensters en geheel links een ingang met houten kozijn en enkelvoudige blank gelakte houten deur met smeedijzeren beslag. Voor de ingang een vernieuwde stoep. In de oostelijke kopgevel bevindt zich slechts een smal wc-venstertje.

Interieur

Het interieur van de kerk bevindt zich nog grotendeels in oorspronkelijke staat. De grote kerkzaal wordt overspannen door forse houten gelamineerde (“gelijmde”) vijfzijdige spanten, die bij de zijwanden rusten op kunststenen consoles. De tussenliggende plafondvakken zijn voorzien van blank gelakte houten schroten van parana pine. De binnenmuren zijn in schoon metselwerk uitgevoerd, waarbij de vensters in zeer ondiepe nissen met afgeschuinde dagkanten zijn opgenomen. Ook de diverse doorgangen hebben markante afgeschuinde dagkanten en merendeels getoogde blank gelakte houten deuren. Op verschillende plaatsen bevinden zich ondiepe wandnissen voor de cv-radiatoren. De vloeren zijn bedekt met grote keramische tegels met zwart-wit gewolkt motief. In het liturgisch centrum is hierin een vlak in geelgewolkte tegels uitgespaard. Aan de noordzijde is de aandachtswand: centraal tegen deze muur is de kansel geplaatst en hierboven bevindt zich een orgelgalerij met het orgel (orgelbouwer Koch uit Apeldoorn, bouwjaar 1978) en twee kleine getoogde muuropeningen. Voorts bevinden zich in deze muur twee deuropeningen naar de portalen aan de noordzijde van de kerk. Het originele bankenplan, inclusief de aan weerszijden van het liturgisch centrum geplaatste diakenen- en ouderlingenbanken (met houten luifels), is nog aanwezig. Het betreft eenvoudig vormgegeven blank gelakte houten banken. De houten kansel met dito klankbord van blank gelakte houten delen is geplaatst op een gemetselde kolom en bereikbaar via een houten trap met sierlijke smeedijzeren balustrade. Tevens bevinden zich hier een houten doopvont, een houten lezenaar, psalmborden en een houder voor de collectezakken. In de torenhal bevindt zich een grote marmeren stichtingsplaquette uit 1957 en een houten steektrap met ijzeren leuningen naar de eerste torenverdieping. In de toren een grote bronzen luidklok en een uurwerkmechanisme.

 

 kijk hier voor meer informatie over het orgel

 

 

Afb. 1, 2, 3 en 4 Details bouwtekeningen 1955-1956 (archief Gemeente Barneveld)

 

 

Afb. 5 en 6 De kerk vanuit het zuidwesten en detail van de ingang in de toren

Afb. 6 en 7 zuidoostgevel, roosvenster en ingangspartij

wo 20 mrt (14:30)
Contactmiddag
wo 20 mrt (19:00) 19:45
Verkoop collectebonnen en inleveren verjaardagszakjes
wo 20 mrt (19:30)
Uitzending kerkdienst
wo 20 mrt (20:00)
Vergadering kerkrentmeesters en commissie van beheer
do 21 mrt (19:45)
Bijbelkring
vr 22 mrt (19:00)
Maandsluiting Dwarsakker
wo 27 mrt (19:30)
Uitzending kerkdienst